Dagboek van week 47

Zaterdag 15 november 2025

Gure oostenwind maar... Merels!

Qua weer is het vandaag ongeveer een dag als gisteren maar wel met minder regen. Wel staat er een waterkoude, doorstaande Oostenwind.

Er wordt aanvankelijk gevangen met 230 meter net in het bosgedeelte. Vanaf circa elf uur gaan secties 9 en 0 er bij open en wordt de rest van de dag gevangen met 303 meter mistnet.

Middag: De stroom Merels die Holmer in de ochtend waarnam manifesteert zich in de middaguren in rondjes waarin telkens een groepje Merels het terrein lijkt te zijn ingedoken.

Dat maak je hier in het natte terrein zonder gebruik van geluid niet vaak mee, dus er zal flinke aankomst zijn geweest als we er hier gedurende de hele dag van vangen.

Henri arriveert met de middagboot, de boot waarmee Holmer vertrekt.

De waterstand in het vangterrein is aanzienlijk gestegen, de kooien staan weer een centimeter of 4 dieper. Meerdere klepkooitjes worden ondervuld met bakstenen. In z'n totaliteit zitten er beduidend minder rallen in het terrein dan voorgaande dagen en dat manifesteert zich dan ook vanzelfsprekend in de vangsten.

Toch zit er een leuke terugvangst bij, een ral die in 15 dagen tijd maar liefst in gewicht is gestegen van 130 naar 155 gram! Het was dan ook in afmetingen een flinke geweldenaar. Aan het eind van de middag luwt de wind enigszins en durven we gedurende de laatste 2 rondjes de beide hijsnetten nog even open te zetten. Wie weet levert dat nog wat Merels met vertrekplannen op.

Dat blijft totaal uit, maar in hijsnet X vangen we een Winterkoning terug die gisteren in de hoogste baan van hijsnet Y hing en in hijsnet Y vingen we een Houtsnip terug die twee dagen geleden in de polder tijdens het dazzelen was gevangen. Deze Houtsnip was in tegenstelling tot de Waterral juist 34 gram in gewicht gedaald, een effect dat vaak duidt op vogels die op de ringdatum nog maar net gearriveerd waren en waarbij de energiehuishouding nog een tijdje op volle toeren draait terwijl bijspijkeren in de vorm van eten bunkeren nog geen tijd genoeg heeft gehad.

Verder leveren de laatste rondjes nog een paar vogels op waaronder een Keep.

Kees en Henri

dagvangst 15 november

Zondag 16 november 2025

Een gewichtige dag die er wezen mag!

Wat een ander weer weer... De wind was bij het lopen van de eerste ronde al behoorlijk teruggezakt ten opzichte van gisteren, er stond nog slechts een 2 Bft uit de Noordoostelijke hoek. Kees heeft om 07:15 uur de eerste voorbereidingen getroffen en kwam al terug met 2 Waterrallen.

De ronde daarna was het Rallenbal. Verspreid door de opstelling hadden alle inloopkooien wel enkele rallen en haalden we er ook drie uit de klepkooitjes. We hadden al zo veel vertrouwen in het weer voor de rest van de dag dat we de rest van de netten van sectie 7 / 4 / 5 ook hebben opengeschoven. Die ronde leverde in totaal 37 vogels op, vooral Waterrallen en Merels maar ook enkele Roodborsten en Goudhaantjes.

Bij de ronde daarna zakte het aantal rallen al iets in maar Merels bleven zoeken naar de beste foerageerplekken buiten de watermassa's en daar belandden dan ook wel een paar exemplaren van in de netten.

De hele ochtend was er wel spraken van onrust onder de vogels aan de zuidkant van het veldstation. Regelmatig klonk Sperweralarm en af en toe stoof een groep Houtduiven de lucht in vanonder de Eiken.

Bij de Waterrallen zaten een aantal bovenproportioneel formaat exemplaren. Wat een stevige vogels zijn het dan. Regelmatig gaf de weegschaal gewichten van 140 + aan. Een exemplaar van 162,5 gram spande de kroon en werd ter controle of dit wel kon kloppen een tweede maal gewogen. Maar de weegschaal gaf echt wederom 162,5 gram aan... en zo waren er nog een paar met maar enkele tot een tiental grammen lager in gewicht.

Maar de weegschaal moest nog een extra zware opdracht vervullen na de vangst van een Houtduif in de ronde nadat we het hadden aangedurfd om ook de grofmazige netten open te zetten. Hoppa... 562,7 gram! Niet echt schoon aan de haak want de vogel had een strak vol zittende krop en had zich dus flink tegoed gedaan aan de Eikels.

De laatste uren voordat de duisternis inviel ging het hele vangen een beetje als een nachtkaars uit. Het leek er op dat de Merels al op tijd hadden besloten meteen maar door te gaan voor de volgende etappe. Geef ze eens ongelijk, hun conditie was overwegend prima om verder te gaan en het weer dito.

In de avonduren zitten we terug in de tijd te denken om er achter te komen sinds welk jaar we eigenlijk begonnen met het afspelen van rallengeluid in de nacht en in welk jaar ik ontdekte dat de vangkooien rond moesten zijn in plaats van vierkant.

Het antwoord op de eerste vraag werd in de logboeken gevonden, het was een wilde actie van ondergetekende, Holmer Vonk en Leon Kelder in de nacht van 8 Oktober 2000 waarin we het rallenknallen van de vinkenbaan Castricum probeerden te kopiëren, maar na een lange nacht doorhalen tot de conclusie kwamen dat de methode hier vooral resulteerde in het 's nachts naar beneden lokken van rallen die vervolgens overdag werden gevangen in de inloopkooien.

Het was tevens het moment dat we dus begonnen met het na het afspelen van het avond-protocolgeluid draaien van het rallengeknor. De rest is geschiedenis... nu nog even verder zoeken in welk jaar ik de kooien een ronde vorm in plaats van vierkant gaf.

Groet uit het Glop, Henri en Kees

dagvangst 16 november

Maandag 17 november 2025

Wind, regen, hagel, proppen , bladeren... en een paar vogeltjes.

Gisteravond ter kooie gegaan met bijna windstil weer, vanmorgen in het donker wakker geworden met uithalers van 5 Bft voor buien uit Noordelijke richting. Het vangterrein werd weer eens gegeseld. Meteen begonnen met blaadjes schudden, Elzenproppen peuteren en achter in de opstelling de netten van sectie 4 en 5 te sluiten.

Kees begon aan het ontbladeren en sluiten van de grofmazige netten in sectie 6 en ondergetekende begon in het bos met proppen verwijderen. Tussen de bedrijven door werden Rallen uit de kooien verwijderd, deze zaten weer keurig verdeeld door de hele opstelling.

In het bos vingen we nog een paar Koperwieken en Merels; getuige hun conditie achterblijvers van het trekgolfje dat ons in het weekend bezocht.

Tegen 11 uur hebben we de opstelling ontbladerd en ontpropt en teruggebracht tot nog 303 meter net openstaand.

De dag wordt grotendeels beheerst door buien. Weliswaar van korte duur en met af en toe lange tussenpozen. Een paar keer zit er ook hagel bij in die buien. De atmosfeer begint op hoogte dus echt kouder te worden.

In de middag is André Duiven een paar rondjes op bezoek geweest met zijn oppashond Donder. Ik zou er zelf meteen eentje hebben genomen met de naam bliksem maar goed...

In eerdere dagverslagen van dit seizoen werden een aantal numerieke highlights genoemd die dit jaar in de vangsten waren bereikt. Daarbij is vergeten te vermelden (of niet opgevallen) dat we dit jaar ook de grens gepasseerd zijn van 10.000 Waterrallen in alle jaren van ons bestaan als VRS sinds 1991 dan. En daarnaast de Merel met maar liefst 25.000 exemplaren, de meest geringde soort alhier.

De wind is in de avond weer flink geluwd maar we houden er rekening mee dat het morgen gewoon een herhaling van zetten gaat worden. We gaan het zien.

Groet uit het Glop, Henri en Kees

dagvangst 17 november

Dinsdag 18 november 2025

En wederom een nieuwe baansoort!

In de eerste ronde werd het vooral blaadjes schudden. Er hingen deze ronde in de netten alleen reeds geringde vogels, drie Merels, een Staartmees en een Roodborst. In de kooien was het een geheel andere situatie, geen blaadjes te schudden maar wel 13 Rallen waarvan slechts één geringd.

De wind zat in het Zuidwesten en blies nog met 3 Bft, een heel ander verhaal dan gisteren. In de tweede ronde waren de vangsten al fors minder, maar haalden we wel iets heel leuks uit één van de klepkooitjes! Er zat zowaar een Meerkoet in... en dat bleek dus een nieuwe baansoort te zijn... denk dat ter hoogte van sectie 4 het terrein door het forse snoeiwerk aldaar nu open genoeg was dat het een Meerkoet wel aantrekkelijk genoeg gebied leek. Kan me niet herinneren dat ik hier ooit een Meerkoet in het terrein gezien heb.

In de derde ronde was de wind dusdanig geluwd dat we het aandurfden om ook de grofmazige netten en hijsnet Y er bij open te schuiven. In de ochtenduren vingen we nog zowaar 2 ongeringde Pimpels. In de middag een geringde adulte Koolmees helemaal achterin het riet, het was de 22-ste keer dat deze vogel sinds 2024 gecontroleerd is waarbij ook enkele malen slapend in een nestkast.

Verder bleef het het grootste deel van de dag erg rustig in het terrein. In de ronde van 12:30 uur spookte lang de gedachte door m'n hoofd dat het wel eens de eerste nul-ronde van deze week zou kunnen worden, maar helemaal achter in het veld sprong er in de bocht van 4 naar 5 een Watersnip voor m'n neus op en kukelde in het mistnet om de hoek.

De rest van de dag kenmerkte zich door af en toe een Ral en af en toe wat zangertjes. Ik heb dus ook nog wel wat snoeiwerk kunnen verrichten als voorproefje voor het winterwerk dat er weer aan zit te komen.

Kees trof in het gebladerte nog een van de boom gevallen nestkast met daarin een nest van dit broedseizoen en vond daarin nog 2 aluminium ringen van jongen die het niet hebben gered om de buitenwereld te aanschouwen...

Kees had in de middaguren ook nog een Vink terug van 23 November 2022, daarna nooit vaker teruggevangen tot vandaag dus. We zijn vanaf het eind van de middag gaan experimenteren met geluid; we willen kijken of de grote Gele Kwikstaart die hier al een tijd lang rondhangt ook reageert op het geluid van stromend water...

In de avond worden er nog weer twee rallen gevangen waarvan er één meteen weer los kan, het was de eerste die we hedenochtend ringden.

Groet uit het Glop, Henri en Kees

dagvangst 18 november

Woensdag 19 november 2025

Z'n natje en z'n droogje...

We begonnen deze dag met heerlijk rustig doch fris weer buiten. Gelukkig was het weer even gedaan met de stevige wind. In het terrein was het wel erg rustig met vogels. Toch vlogen er weer wat individuele Sijsjes boven het terrein en liet zich een enkele Barmsijs zien.

Het gespetter van Rallen was echter ook wel fors minder geworden. We kwamen van de eerste ronde terug met 10 vogels waarvan 6 Waterrallen. De voorspelde regen liet nog even op zich wachten en de radarbeelden gaven aan dat het hele regengebied geparkeerd lag boven Noord Nederland en dan met name het Waddengebied. Wij mazzelden daarin toch mooi voor een groot deel van de ochtend al trad er rond 11 uur toch echt even een wat langer durende bui op. We besloten om te blijven lopen want daarna zou het weer droog worden.

In één van die rondes kwam Kees terug met de mededeling dat hem een Sperwer was ontsnapt; wederom net voorbij de hoek van 1 naar 2, een roofvogelhotspot net zoals de omgeving van de Ebelbrug. Een paar rondes later leverde ineens een verdubbeling van het dagtotaal tot dan op. Wellicht was ook dat veroorzaakt door wederom Sperweractiviteit.

We zijn vandaag tussen de bedrijven door ook nog bezig geweest met het weer open zien te krijgen van de verschillende verbindingsbuizen onder de netsecties. Op meerdere plekken was wortelgroei de buis ingetreden hetgeen de waterafvoer behoorlijk blokkeerde.

Bij sectie 5 werd ook al wat knotwerk verricht aan de knotberken aldaar.

Vanaf 15 uur nam de regen een steeds meer gestaag karakter aan en was het tijd om weer meer netten te sluiten dan we daarvoor al hadden gedaan. De toon van de dag was gezet, meer water, minder vogels.

Toch zag Kees vanaf de ringtafel tot twee keer toe een groepje Merels over komen. We vingen daar echter niks van. In de laatste avondronde werd nog 1 Waterral gevangen; die bracht het dagtotaal op 41 vogels.

Groet uit het Glop, Henri en Kees

dagvangst 19 november

Donderdag 20 november 2025

We blijven vangen...

Een prachtig ochtendrood gevolgd door een totaal windstille zonnige ochtend. Tijdens de eerste ronde kraakte het mos onder onze voeten ter hoogte van sectie 8 en later ook op de hogere delen langs het voormalige meteoveld. De eerste nachtvorst is een feit!

We hadden vanaf de eerste ronde al bezoek van Nick Geurts, student van Van Hall in Leeuwarden. Nick heeft een afstudeeropdracht waarbij hij bezig is met het in kaart brengen van vangmethodieken voor Waterrallen. Nou, dan is 'ie bij ons wel aan een goed adres... ;-) In die eerste ronde hadden we maar liefst 2 Waterhoentjes in de klepkooitjes en verder 9 Waterrallen verdeeld over de inloopkooien.

In de lucht zat deze morgen ook wel weer wat meer beweging, we zagen een groepje van ongeveer 25 Sijzen rondvliegen boven het terrein en neerstrijken in één van de hoge Elzen naast sectie 2 en een tiental meters verwijderd van het hijsnet aldaar. Tot vangsten leidde het echter niet. Wel later in de ochtend enkele exemplaren maar dat dan in de hoek van sectie 1 naar 2.

Ook liepen we rond het middaguur weer een ronde die in één klap het dagtotaal ongeveer verdubbelde. Het was een mix van diverse soorten waarvan een flink aandeel in het hijsnet Y hing. Later ook nog een rondje met 3 Merels in het gebied van sectie 6, twee daarvan waren echter van de recente dagen.

De dag wordt verder doorgebracht met nog een mengeling van overwegend éénlingen van verschillende soorten; nulrondes lopen we nog steeds niet.

Groet uit het Glop, Henri en Kees, en Nick

dagvangst 20 november

Vrijdag 21 november 2025

Nachtvorst! En dat brengt Waterrallen...

Serieuze nachtvorst! Het knispert ditmaal niet alleen helemaal achter in het veld maar ook meteen buiten het gebouw. In de gehele opstelling zijn de onderste 3 banen van de netten bevroren. Maar dat wisten we eigenlijk vannacht al... gisteravond bleek dat namelijk ook al zo te zijn bij het lopen van de laatste Rallenronde. Er kwamen vlak voor de dagwisseling 3 stuks uit de kooien en 1 sprong tijdens het aan komen lopen in een mistnet.

De warmtebeeldcamera liet zien dat er nog meerdere Rallen in het terrein zaten, meest in de topjes van de Wilgen maar ook een paar bij de Wilgenstobbes in het natte terreindeel.

Na die constatering trok Henri toch ook nog maar even richting polder om te kijken wat het effect van de vorst was op de Houtsnippen in de polder. Dat viel tegen; talloze Hazen, enkele Kieviten en 1 Houtsnip, allen zo ril dat ze ruim voor nadering al opvlogen.

Overigens viel zo ineens het net van de stok af bij de poging tot vangen van de Houtsnip. Even later bleek er ook één te zitten aan de andere kant van de Kooiweg, op ons eigen terrein. Na enige zo lenig mogelijke escapades om over het schrikdraad te komen toog ik naar het helderwitte object in de nachtkijker. Voorzichtig werd het net in stelling gebracht... Maar dichterbij gekomen vroeg ik mij af waarom er toch zoveel damp van dat dier omhoog steeg... Zoveel warmte verliezen ze toch niet? Omschakelen van warmtebeeld naar gewoon licht leverde al snel de verklaring. Ik stond voor een dampende drol van één van de paarden die vandaag weer de weide mochten gaan begrazen...

Maar goed, de dag van vandaag: een wit berijpt vangterrein inclusief de netten dus. Weinig beweging in het terrein maar wel kwamen er een aantal groepen Houtduiven van zo'n 15 tot 30 exemplaren recht uit Noord binnen. Ook vlogen er weer Sijzen, Kneuen, Vinken en een paar Kepen.

En we genoten van een glorieuze zonsopkomst! Het hele Elzenbos kleurde rood. Achteraan bij sectie 5 bleek dat er een enorme Sneeuwbui ter hoogte van Rottum en Duitsland naar de Noordzee dreef. Het uiteenwaaien van de randen leverde een beeld waarbij het leek alsof er een enorme brand op de Noordzee voltrok, brandend water...

In de kooien al wel een aantal Waterrallen, maar in de netten vingen we aanvankelijk amper iets. Toch kwamen we met 13 vogels terug van de eerste ronde. In de loop van de ochtend ging de rijp over in drup, drup... en begon er meer mistnetactiviteit te komen.

We vingen gedurende de rest van de dag van alles wat terwijl de rallen ook wel bleven doorlopen met opmerkelijk genoeg voor de derde dag op rij een piekronde met diverse soorten rond het middaguur.

We hebben vandaag ook de mistnetten van sectie 6 alvast binnengehaald, de kans op windstille dagen lijken voor ons na vandaag wel verkeken en de Eiken rondom de netten aldaar moeten nog steeds heel wat blad afwerpen.

In de rondes aan het eind van de middag controleerden we nog een Winterkoning die door Henri in de opbouwperiode geringd was en nu pas voor het eerst weer werd teruggevangen. Vergelijkbaar ook een Vink, geringd begin September vorig jaar en nu pas voor het eerst terug, en als laatste een Heggenmus uit 2022, destijds in September geringd en drie keer gecontroleerd, in 2023 slechts een keer, in 2024 totaal niet en dan dit jaar weer drie keer.

We kunnen terugkijken op een prachtige dag met de vangsten weer in de lift. Maar tegelijkertijd bekruipt toch wel het gevoel dat dit vogelgolfje en dan met name voor de Waterrallen wel eens het laatste zou kunnen zijn...

Groet uit het Glop, Henri en Kees

dagvangst 21 november

   ·      ·       ·      ·