Week 46

16 november 2008

Van de 100.000-ste naar de 10.000-ste naar de 100-ste.

Het was meteen vanaf de eerste ronde erg stil in het Glop. Maar goed, met de harde wind die vannacht weer door is blijven staan was er weer opruimwerk genoeg. Er was weer heel wat blad naar beneden gekomen. Slechts twee koperwieken, twee merels (er hingen er vier tegelijk in de onderste baan van het eerste net van sectie 2, maar slechts één belandde in een bewaarzakje) en een zwartkop was de opbrengst van de eerste ronde.
Daarna zou het niet veel beter worden. Het wegharken van blad en elzenproppen onder de netten in het bos had als resultaat dat er enkele vinken gevangen werden die op het zaad op het kale pad foerageerden. Daarbij een terugvangst van een vink die door mijzelf op 28 Juli 2004 als eerste-kalenderjaarvogel was geringd en nu voor het eerst teruggevangen; in z'n vijfde kalenderjaar dus. Er was vandaag duidelijk meer activiteit van waterrallen; bij de vangsten meer ongeringden en de eerste daarvan was de honderste van dit jaar, inclusief de voorjaarsvangsten. Een mager seizoen met wel opvallend hoge aantallen terugvangsten van waterrallen.
De waterstand in het Glop is na een aantal dagen met vrijwel geen neerslag van betekenis snel weer gedaald tot 10+ op de schaal van Gerrit(sen) en dat moet niet veel lager worden als we nog rallen willen vangen. We zijn ook nooit tevreden, het mag niet te nat zijn noch te droog. Er vloog vandaag ook weer een leuk groepje sijzen rond en op de scheiding van het bos en het hakhout werden zes kleine barmsijzen tegelijkertijd gevangen. Verder totaal geen barmsijzen in of over het terrein gehoord.
De wind draaide na de middag op nadering van een buitje vanaf de Noordzee van West naar Noordwest en nam daarna toe tot 6-7 Bft. Op het vers afgewaaide eikenblad in de schapenweide trof ik vanmiddag nog een rups van het klein koolwitje aan; da's wel een heel laat timingsfoutje. In de middaguren hebben we hoogstens nog wat merels er bijgesprokkeld en namen vooral de terugvangsten verder toe. In de laatste ronde nog een boomkruiper terug en twee waterrallen en een merel en dat sloot weer een dag met verder weinig vermeldenswaardigs af.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

15 november 2008

Wie kijkt wie nu aan?

In het schemer zit er niet één merel op het pad naar het gebouw, laat staan op het grasveldje naast het gebouw. In de eerste ronde dan ook amper vogels, maar des te meer blad. Frank Majoor is inmiddels gearriveerd voor de wadvogeltelling en loopt de eerste ronde mee, daarna arriveert Holmer Vonk. Op de terugweg horen we in het elzenbos mezenalarm en zijn direct op onze hoede om af te wachten of er iets door het bos komt jakkeren en mogelijk in het net vliegt... Dat gebeurt! Laag over een omgevallen wilg komt een schim naar ons toegevlogen. De vogel wil aanvankelijk de landing inzetten, maar bedenkt zich als 'ie water onder zich ziet en klimt weer iets om vervolgens in het net te springen. Het blijkt een houtsnip. Een geslaagd sprintje brengt de vogel in m'n handen en het blijkt een exemplaar te zijn die in 2006 door Henk Luten is geringd en in dat seizoen nog één keer is teruggevangen en daarna niet meer. En waar hebben we deze vangst feitelijk aan te danken? Aan de twitchers die ook al met de boot van 07:15 uur arriveerden en net voor deze vangst hun posities in het bos innamen. Zij moeten daarbij deze houtsnip hebben opgepest. Bij terugkeer van de volgende ronde moeten we ze toch verzoeken om even afstand te houden al blijkt dat er al iemand met z'n voeten in het water op 3 meter afstand van een net aan de overkant van de sloot staat. En dat voor een mogelijk nog aanwezige vogel die al vier dagen niet meer is gezien.
In het tweede net van sectie 1 heeft ook nog even een houtsnip gehangen, deze zien we zich nog snel onbeholpen uit de voeten maken onder de braamstruiken naast de strandwagen. In de eerste ronde hebben we de grofmazige netten in de schapenweide opengezet, maar na twee rondjes is de wind al dusdanig aangewakkerd dat we deze maar weer snel ontbladeren en sluiten.
Er is maar heel weinig zichtbare trek. Toch zijn er vanochtend duidelijk meer koperwieken in het glop aanwezig en horen we wat vaker een zwarte mees. Ook de staartmezen zijn weer talrijk aanwezig, alsmede een aantal kleine groepjes pimpels. Deze beide soorten beperken hun aanwezigheid grotendeels tot het foerageren in de knoppen van de wilgentoppen die helaas een paar meter boven de netten uitsteken. In de middaguren, als Evert Jan een rondje meeloopt zien we nog ineens een groep van zo'n 150 houtduiven heel laag en op volle snelheid over de vangbaan pal zuid passeren. In de avondschemer laten zich nog twee koperwieken verleiden om in de buurt van het geluid te gaan slapen en zie ik voor het eerst een tweetal wintertalingen in het vangterrein invallen voor de nacht. Verder is er niks maar dan ook helemaal niks bijzonders te vermelden van deze ornithologisch oersaaie dag in het Glop.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

14 november 2008

Een koude Tjiftjaf.

Het is meteen vanaf het eerste licht een grauwe dag. Even denk ik zelfs dat ik veel te vroeg ben opgestaan want het is buiten nog potdonker. Er staat iets minder wind dan gisteravond, maar getuige de hoeveelheden blad in de netten is dat nog niet lang zo. Vooralsnog blijven de netten in de schapenweide dus nog maar dicht. Er is duidelijk geen aankomst van merels geweest want in de eerste ronde vangen we slechts tien vogels waarvan zes merels. En dan te bedenken dat we vorig jaar omstreeks deze tijd zonder gebruik van geluid twee dagen met meer dan honderd merels hadden. Voor dit seizoen moeten we MET gebruik van geluid nog aan de 900 komen en dat is inclusief de voorjaarsvangsten...
We hebben wel weer een houtsnip. Wat is daar deze weken veel doortrek van! Niet eerder heb ik er in een week tijd zoveel gezien en gevangen. Op Fair Isle werden er een paar dagen geleden 400 geschat. In de ronde van 9:00 uur is er zowaar wat meer beweging in de lucht (onder andere een groepje fraters overvliegend bij meteoveld) en tegen 11 uur is er duidelijk sprake van dusdanig veel vogels (kramsvogels, oeverpiepers, koperwieken en merels) dat het doet denken aan late aankomst.
In de ronde van rondom het middaguur vliegt er een groep sijzen boven het Glop en hangen er op de terugweg van de ronde twee in het net op de scheiding van bos en hakhout. De ronde daarna op ongeveer dezelfde plek twee kleine barmsijzen en tevens een bleke tjiftjaf die te determineren viel als de Scandinavische ssp. Abietinus.
Er is de hele dag onrust in het bos door de aanwezigheid van minimaal twee sperwers (man en vrouw) en wederom een (de?) torenvalk in de omgeving van het meteoveld. Dat stimuleert tot het toch maar openzetten van de twee grofmazige netten van sectie 6. Het levert slechts wat extra tijdsbesteding in de vorm van ontbladeren van deze netten op...
Er is ook weer een kentering in de aanwezigheid van waterrallen. Er zitten er meer in de struiken en er worden er vandaag drie gevangen waarbij, in tegenstelling tot de afgelopen dagen, niet één terugvangst (wegtrek EN aankomst?).
Vandaag ook weer bezoek gehad van Barbara. Ze is behoorlijk actief aan het zoeken geweest naar pestvogels op het eiland, maar kwam daarvan ontevreden terug. Wel had ze bij de jachthaven een mooi groepje sneeuwgorzen gezien en heeft ze bij elkaar zeker tien keer gepoogd om van ons te horen te krijgen dat de blauwstaart toch nog aanwezig was en of we wel heel zeker waren dat ie er niet meer zat...
De laatste paar rondes leveren vrijwel niks op, maar in de eerste ronde in het avonddonker wel twee waterrallen, een keep en een koperwiek. Het rallengeluid draait weer en het is nu een bewolkte avond met een matige wind uit het Zuidzuidwesten. De laatste rallenronde levert nog één waterral op en bij het ontbladeren en sluiten van de grofmazige netten komt er nog even een kerkuil kijken.
Oh ja, vergeten in het verslag van gisteren: een atalanta druk rondfladderend in de schapenweide. Waarnemingen van vandaag: een groepje fraters, waterhoen bij kooi 8, minimaal twee sperwers, een torenvalk, lichte trek oeverpiepers en verhoogde aantallen staartmezen, sijzen en barmsijzen.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

13 november 2008

Bladvrij!

Het is een frisse nacht geweest. Om 01:30 bij de laatste rallenronde (resultaat zero, ook nix in de struiken) is het nog maar 3 graden en parelen de netten al van de dauw. Vanochtend is die situatie ongewijzigd. In het bos hangen een stuk of 20 merels in de netten en dat ziet er veelbelovend uit. Ter hoogte van de Ebelbrug springt een houtsnip op en vliegt precies door het looppad weg. De rest van de netopstelling is echter verontrustend leeg. Aangekomen bij de vrijstaande netten bij het meteoveld zie ik een sperwer van de grond opspringen. Het is duidelijk een vrouwtje en ze blijkt al met een koperwiek als prooi in het net te hebben gehangen. Onderin het net hangt echter ook een dode roodborst. Die heeft ze er kennelijk nog even bijgepakt en daar zat ze naast het net van te vreten.
De tweede ronde is een ontluisterende, verbijsterende rust. De merels zijn al volledig verdwenen en op de ruim 500 meter net hangen slechts twee vogels. Bij het meteoveld zit een torenvalk te kekkeren in de meetmast. De rallen laten het tegen de verwachting in vandaag totaal afweten. Het geluid heeft de hele nacht gedraaid met de ouderwetse, krachtige, luidspreker en het mag duidelijk zijn dat er geen trek is geweest. Het is in het riet verbijsterend stil. We horen er maar twee of drie roepen en verspreid over de dag vangen we er .... drie. En dat zijn alledrie terugvangsten van veel eerder in dit seizoen.
Verder vanmiddag nog een vink teruggevangen die ik zelf in de opbouwperiode in Juli heb geringd en die sindsdien niet eerder is teruggevangen, een fan? Tevens de eerste winterkoning met oude ring terug gevangen, een effect dat ieder jaar omstreeks deze tijd optreedt. Deze vogel was als eerstejaars geringd in 2004 en zit nu dus in z'n vijfde kalenderjaar. Verder valt nog op dat er bovengemiddelde aantallen staartmezen in het terrein aanwezig waren, ook op afwijkende tijdstippen van de dagelijks op gezette tijden passerende groep met overwegend geringde exemplaren. We vangen er vandaag echter niet één.
Aan het eind van de middag vangen we een koperwiek met op de stuit op alle veren grijze randjes. Het betreft een adulte vogel, ik heb door de jaren heen duizenden koperwieken in de handen gehad, maar heb dit fenomeen nog niet eerder gezien.
Het is de gehele dag lekker rustig weer gebleven, zonnig en pas na de middag af en toe een windvlaag die niet meer is geweest dan 2-3 Bft ZW. Aan het eind van de middag is er nog even een korte opleving van lijsters met onder andere 2 koperwieken. Beide zal het vogels betreffen die voor vanavond plannen hebben om het eiland te verlaten. In de avonduren en de komende nacht draait het rallengeluid weer; we blijven hopen op verbetering... In de avondronde van 22:30 uur blijkt dat er ineens flinke wind staat. Dan zit er maar één ding op: een half uurtje blaadjes peuteren en de netten in de schapenweide sluiten.
Waarnemingen: één sperwer-vrouw, een torenvalk in het meteoveld, lichte oeverpiepertrek, een groepje van circa 30 sijzen, één witte kwikstaart, vier bergeenden laag over netten bij het meteoveld.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

12 november 2008

Driemaal vooruitgang...

De wind is afgelopen nacht gelukkig iets verder teruggezakt, maar heeft ten tijde van de eerste ronde toch al weer kracht 4 Bft en is nu Zuidwest. Er trekt tussen 07:30 en 08:00 uur nog net een bui over het eiland en dat heeft dan natuurlijk direct z'n invloed op de vangsten want er zal dan niet veel aan vogels in de lucht hangen, laat staan naar de grond gaan. En toch is er zowaar weer wat beweging van vogels in het bos en er lijkt wat aankomst van merels te zijn. In het bos hangen er vijf en op het pad naar het gebouw zitten er weer een stuk of tien te scharrelen in de berm. Helemaal achterin sectie 5 hangen een vink en een keep bij elkaar. De keep heeft vetgraad 4 en weeg 24,5 gram. In die ronde ook een winterkoning met een ring uit 2006. De vogel is sindsdien nog 14 keer gevangen, in het ringjaar alleen in het broedseizoen en in 2007 en 2008 alleen in Oktober en November. Naast deze oudere ring ook een heggenmus met een ring uit 2005. Deze vogel is nu voor de elfde keer gevangen.
Deze ochtend laat zich voor het eerst geen enkele Houtsnip zien. Ook op het rallenfront is het akelig stil. Nog veel stiller dan wij ons wensen want de luidspreker waar afgelopen nacht rallengeluid op heeft gedraaid is defect. Dus heb ik meteen na het wegringen van de eerste vogels de laatste speaker die we nog op voorraad hebben geplaatst. Het valt al snel terug met de vangsten en om 10:30 uur dient zich de volgende bui al weer aan. Als ik besluit om maar eens even wat blad en elzenproppen onder de netten in het bos te gaan wegharken zie ik als ik aan het tweede net begin verderop iets groots tegen het net vliegen. Rennen! Het blijkt een buizerd en de vogel rolt het net al weer uit voordat ik er bij ben. Maar de vogel hipt met sprongen over het pad en komt niet van de grond. Als ik arriveer kan ik de vogel vrij eenvoudig met de hand vangen. Het blijkt meteen dat de (eerstejaars) buizerd broodmager is, het borstbeen steekt uit als een mes. Hij weegt slechts 495 gram en zit daarmee dik onder de ondergrens van het gebruikelijke gewicht van buizerden. We besluiten om de vogel nog een kans te bieden en binnen een uur wordt hij/zij door de mannen van de lokale hermandad opgehaald om met de eerstvolgende boot naar het vogelasiel aan de wal gebracht te worden.
Na het middaguur treed er een periode in waarin de buienfrequentie weer flink toeneemt zodat er weer heel wat extra tussenrondes gelopen moeten worden. Door de tussentijdse opklaringen ontstaat regelmatig een prachtige sfeer van door de zon beschenen riet en boomtoppen met een dreigend donkere achtergrond en staat er even een regenboog dwars over het vangterrein met daarboven een scherpe donkere rand langs een wolk zoals bij een rolwolk. En toch is er voor de weerssituatie sprake van vooruitgang sinds we zaterdag arriveerden. We vangen verdeeld over twee plaatsen in één ronde acht staartmezen, allen ongeringd en met trekvet. Tijdens het wegringen van die vogels lijkt het of de hele familie op ze zit te wachten rond de ringtafel, we horen en zien er tientallen.
En zo sprokkelen we de dag door met uiteindelijk meer vogels dan gisteren. Ook vooruitgang dus! Aan het eind van de middag valt de wind helemaal terug en besluit ik om de netten van sectie 6 in de schapenweide inclusief de grofmazige netten voor het eerst deze week maar weer open te schuiven. Als de duisternis valt is het helemaal windstil en lijkt het bij terugkomst van de laatste ronde door het schijnsel van de volle maan alsof iemand mij achterna loopt.
In het donker wordt de luidspreker uit het bos nog geruild met de tweeter in het riet en kan er voor het eerst met wat meer power het geluid van waterral gedraaid worden. Bij die klus laat zich even een ransuil in het bos horen.
Laat op de avond hebben we nog een strandwandeling door de polder gemaakt en genoten van de stilte en diverse eenden en steltlopers in de weilanden en op het wad. Strandwandeling denkt u? Jazeker, lopend over het banket van de nieuw aan te leggen Kooiweg is het net of je over het zachte strandzand loopt. De kettingzaag die we afgelopen dagen de hele dag hoorden blijkt zo ongeveer alle bomen langs het erf van Visser tussen onze inrit en de grote kuilvoerbulten te hebben weggezaagd. Ook de singel tussen de Berkenplas en de bebouwde kom van het dorp is geheel in de versnipperaar verdwenen. Ook voor de vooruitgang...
Waarnemingen: twee buizerds, één havik-vrouw, een groep van circa 30 sijzen, enkele barmsijzen en in avond ransuil.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

11 november 2008

Omslag naar meer terugvangsten dan ongeringde vogels.

Het regende nog door tot 8 uur. In de afgelopen nacht is weer veel water uit de hemelsluizen losgelaten, 28 mm sinds het begin van de regen gistermiddag. Daarvan 18 mm in de nacht. Ruim de helft van de netten heeft afgelopen nacht dichtgezeten en vanmorgen kostte het ruim een uur om de boel weer open te krijgen. Het blijft een crime met die Poolse netten die met regen en wind dichtdraaien als een natte dropveter... En dan vallen er voor dat dichtdraaien toch nog net wat elzenproppen op het dichte net. Had ik nou toch maar het foedraal er extra bij overheen getrokken...
Bij vertrek voor de eerste ronde spat er meteen een houtsnip op van het grasveldje vlak naast het gebouw. In het bos is het oorverdovend stil wat de vogels betreft. De bomen staan nog wel wat na te wiegen van de harde wind van de afgelopen twee dagen en het water in de glopsloot stijgt weer naar een diepte waar een kleine alk net onder kan duiken. De rallen genieten daar hoorbaar van. Om 9 uur begint het op te klaren en om 10 uur is het vrijwel helemaal blauw boven het eiland. Wel komt op dat moment de wind weer stevig opzetten en in korte tijd zitten we weer op 5 bft uit ZZW.
Er zijn zowaar ook weer wat vogelgeluiden in en boven het terrein te horen, maar dat kan sterk zijn beïnvloed door het omgekeerd evenredige effect dat je sowieso minder overtrekkende vogels waarneemt als je druk bent met vangen en ringen... we zien en horen tijdens de rondjes voor 10 uur enkele barmsijzen, sijzen en een grote gele kwikstaart die even hoopvol het bos bij sectie 1 induikt. De netten blijven echter leeg. Ook schroeft er een buizerd over het bos die zichtbaar blij is dat er weer eens een zonnetje staat.
Na de middag begint het van het zuidwesten uit weer bewolkter te worden en wordt het weer buiig. Tussen 12:30 en 13:30 uur volgen een paar pittige buien elkaar op en wordt het dus extra lopen langs de netten. Ik zie 's middags de blauwstaart heel even in de wilgen bij sectie 2, maar ik moet hem even laten voor wat ie is want iets verderop springt een houtsnip in het net. Die komt dus WEL op de lijst...
Na de middagregen is het vervolgens heel rustig geworden in het glop en vallen de vangsten verder terug. Tegen de avond is er zowaar wat vertrek van een paar koperwieken te horen en beland er nog een merel op de weegschaal met een gewicht van 127 gram. Die zit waarschijnlijk morgen aan een English breakfast...
Waarnemingen: enkele barmsijzen, enkele sijzen, één buizerd. één grote gele kwikstaart, de blauwstaart ter hoogte van sectie 2 en oeverpieper rond het meteoveld.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

10 november 2008

Beestenweer

De dag begon al onstuimig met een restje harde wind van de afgelopen nacht, en dat in combinatie met nog wat laatste regen. Er is in de afgelopen nacht 10 mm regen gevallen. Net als gisteren was het echter droog vanaf de eerste ronde. Het was echter toch dusdanig beestenweer dat de vogels het vrijwel volledig voor gezien hielden. Slechts enkele merels en goudhaantjes waren ons deel. Bij sectie 7 sprongen maar liefst drie houtsnippen tegelijkertijd van de grond op, even later gevolgd door een vierde die een 10-tal meters verderop zat. De eerste twee netten van sectie 7 aan de kant van de schapenweide zaten barstensvol met blad. Dat was dus weer een miscalculatie, ik was even vergeten dat in voorgaande jaren veel opwaaiend blad aldaar werd tegengehouden door het schapenraster, maar dat is er nu niet meer... Werk aan de winkel dus.
In de tweede ronde sprongen er nog weer twee houtsnippen op, ditmaal bij sectie 8, mogelijk van dezelfde groep als in de eerste ronde. Hanneke zag helemaal achteraan bij de netjes bij het meteoveld een bokje opspringen bij het kleine waterplasje dat daar op het pad is ontstaan. De vogel keilt tegen het net maar ontkomt en laat zich een vijftal meter verderop weer vallen. Daarna herhaalt het tafereel zich nogmaals als ik voorzichtig naar de plek loop. De vogel gaat er vandoor zonder dat ie echt in de zak van het net kwam; twee keer vlak onder de spanlijn tegen het net in plaats van net boven de spanlijn. Weer eens een illustratie hoe smal de werkelijk vangende banen tussen de spanlijnen zijn.
De waterstand in het Glop is door de regen van afgelopen nacht een paar centimeter hoger geworden; de rallenkooien staan weer iets in het water, altijd beter voor de vangsten, maar dat valt voor vandaag vooralsnog tegen. Wel een waterral teruggevangen uit 2006. Deze vogel is nu ieder jaar één keer gevangen, allemaal tussen de datums 25 Oktober en 18 November.
Het grootste deel van de dag wordt verder doorgebracht met allerlei werkzaamheden aan de baan en in het gebouw. Op de baan worden de nodige tussenstokken geplaatst op plekken waar de harde wind de netten in de struiken blaast. En dan merk je goed dat dat al veel eerder dit seizoen had moeten gebeuren getuige de grote gaten die ter hoogte van een struik op meerdere plaatsen in de netten te vinden zijn. Ook worden er meerdere netten strakker gezet die gaandeweg het seizoen flink opgerekt waren. Verder heb ik de luidsprekerkap van de rietspeaker bij sectie 7 weer teruggeplaatst, deze lag op de grond in het water. Meteen maar een vuilniszak over de paal geplaatst zodat we niet ook nog de vierde speaker van dit seizoen door vocht kapotdraaien. Tegen half twaalf is in het zuidwesten prachtig te zien hoe het aangekondigde regenfront er aan zit te komen.
Vlak daarvoor passeert er nog een groep van circa 30 kramsvogels over het Glop, de enige waarneming van een groep vogels van vandaag. De regen begint om 13:00 uur voorzichtigjes en in buitjes, maar gaat bij het verstrijken van de tijd over in een gestaag karakter. Als de zuidwestelijke rand van het regengebied Schier begint te schampen komt er vanaf ongeveer half vijf een enorm snelle toename van de wind van 4 naar 7 Bft. De voorlaatste ronde levert dan nog een paar vogeltjes op en de laatste ronde bestaat dan nog hoofdzakelijk uit het ontbladeren, ontproppen, onttakken en sluiten van de netten. De netten in het bos en sectie 7, 9 en 0, alsmede vijf netten van sectie 5 zijn dus preventief gesloten want voor vannacht wordt nog hardere tot stormachtige wind voorspeld. Tijdens dit turbulente einde van deze vangdag blijkt er nog weer 3 mm regen te zijn gevallen.
Waarnemingen: 4 houtsnip bij sectie 7, 2 houtsnip bij sectie 8, een bokje bij sectie 5 en een groep van 30 kramsvogels.

Groeten,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp

   ·      ·      ·       ·      ·