Dagboek van week 48

Zaterdag 26 november 2016

In nevelen gehuld

Vanochtend was de wereld in nevelen gehuld. De temperatuur lag net boven het vriespunt, dus ook nu weer een paar onderste banen bevroren, alhoewel minder dan gisteren. Tijdens het lopen van de pré-ronde om de grofmazige netten open te schuiven viel de dauw mee. De netten waren wel nat, maar niet zo ernstig als ik verwachtte vanwege de mist. Het ‘ontdauwen’ van de netten is met die mist een tamelijk zinloze bezigheid. Binnen de kortste keren ‘groeit’ de dauw weer aan. De pré-ronde leverde zowaar nog een reeds geringde Winterkoning op.
Tijdens de eerste ronde de tip van mijn collega nu wel opgevolgd, en de ingangen van de kooien gecontroleerd op toegankelijkheid vanwege de hoge waterstanden in wel het Glop. Ik heb slechts één ingang enigszins hoeven te corrigeren. De rest was goed. Dat bleek ook wel, want in die eerste ronde heb ik er vier kunnen vangen. Eindelijk.
De vogels komen pas laat op gang. Tenminste, dat op gang komen viel best wel tegen. Er zijn nauwelijks vogels in het Glop. Wel foerageert met regelmaat een grote groep Sijzen in de toppen van de bomen. Als die nu eens naar beneden komen...

De ochtend besteed met het anti-slip maken van het nieuwe bruggetje bij sectie 5. Vanochtend brak ik namelijk tot tweemaal toe bijna m’n nek vanwege een ‘aanvriezend wegdek’. Nu was er nog genoeg oud gaas aanwezig, dus dat was het probleem niet. Het probleem zat hem in het vastnagelen van dat gaas op bevroren Azobé-hardhout. Zelfs de dikste krammen verbogen nog.
Henri kwam met de middagboot aan, vergezeld van de andere Kees. Die moest nog even wat vangspullen ophalen voor een vangpoging op Scholeksters op Vlieland. Gelijk maar even van de gelegenheid gebruik gemaakt om met z’n drieën de mogelijke locatie van een Helgoland-vangkooi te bespreken. Rekening houdend met de wensen / eisen van de terreineigenaar zien we wel mogelijkheden voor de realisatie van zo’n kooi.
Dit was alweer mijn laatste volle dag. Vanaf nu neemt Henri de honneurs waar.

Kees van Kleef

dagvangst 26 november

Zondag 27 november 2016

De draad weer oppakken...

Vanmorgen toch nog redelijk fris opgestaan na vannacht nog anderhalf uur eikenbladeren te hebben gepeuterd in de tot bedgaanstijd nog openstaande grofmazige netten. Geen nachtvorst deze maal en ook de dauw ontbrak. Naast die dauw echter ook de vogels... We keerden terug van de eerste ronde met slechts een terugvangst van een Pimpelmees. De tweede ronde was gelukkig iets beter, zondagsrust bij de vogels? Net als voorgaande dagen bleef het weer rondjes lopen van 0-4 vogels waarbij af en toe een waterral als krent op de helaas slechts spreekwoordelijke taart.
Kees kwam aan het eind van de ochtend van een ronde terug met een dode Houtsnip die vers geslagen als een bout in het net was achtergebleven nadat (vermoedelijk/waarschijnlijk) een Havik er mee in het net was beland.
Ook vandaag weer een Merel-man teruggevangen die in 2013 als eerstejaarsvogel geringd is, trouw bezoeker in de meest letterlijke zin des woords want op de dag voor mijn vroegtijdig vertrek op de dertiende is 'ie voor het laatst gecontroleerd. Daarna heeft 'ie kennelijk op mij zitten wachten, want nu hing 'ie weer in hetzelfde grofmazige net, overigens net als exact een jaar plus één dag geleden...

Aan het eind van de zonnige middag waren er toch nog een paar Sijzen die kennelijk de aantrekkingskracht van het water niet wisten te weerstaan en pal naast de sloot in het net hingen; twee ongeringde vogels en twee terugvangsten van 25 Oktober jongstleden.
Er zaten met name vanmiddag meerdere Tjiftjaffen in het vangterrein. Wat wil je met zo'n lekker zonnetje... Er verschenen er uiteindelijk drie ter ringtafel. daarbij een voor een Tjiftjaf behoorlijk groot exemplaar met een vleugellengte van maar liefst 68 mm. Toch was het een heel gewone Phylloscopus collybita.
Verder in het kader van ouwe knarren nog een Pimpelmees uit 2011 met de voor Schiermonnikoog verdienstelijke leeftijd van zes kalenderjaren, gezien het verloop van de terugvangsten, overigens wel een transgender...
De eerste ronde na het vallen van de duisternis leverde nog drie Waterrallen op waarbij één mooi adult exemplaar. De allerlaatste ronde wordt om 23:45 uur gelopen onder een heldere sterrenhemel aan een maanloze nachtelijke horizon. De temperatuur ging vanavond al stevig naar onderuit en dat betekent maar één ding: nachtvorst! Het knispert dus ook al onder m'n voeten de onderste twee banen van de netten zijn al stijfbevroren. In de kooien zat nog één Waterral.

Henri Bouwmeester

dagvangst 27 november

Maandag 28 november 2016

Doorzettende kou

Zoals gisteravond al geschreven: Nachtvorst! En dat terwijl de KNMI-kaart met actuele metingen een warmtebel voor Schiermonnikoog en het Lauwersmeergebied geeft van ruim 5 graden boven nul. Het zal dan wel warm ijs zijn dat onder mijn laarzen breekt als ik de eerste controle van de inloop-kooien doe.
Bij alle netten die nog staan zijn de onderste twee banen weer bevroren. Totaal geen vangsten in die eerste ronde, maar er komen boven het Glop duidelijk enkele Merels en Koperwieken binnenvallen en af en toe is ook het getsjak van een enkele Kramsvogel te horen. Ik moet zeggen dat ik met dit vriezende weer toch echt wel had verwacht een paar Houtsnippen te zien, niks daarvan...
De volgende ronde is al iets beter, dan hangen er op de hoge delen van sectie 5 en de scheiding van sectie 6 en 7 een vijftal merels in de netten. Daarbij een terugvangst van zo'n gekke zwarte met geschubde veren waarvan zelfs het centrum een smal bruin streepje heeft. De vogel heeft tevens een sterke keelstreep die echter niet doorloopt tot op de borst. Van een bruine bef is ook duidelijk geen sprake. Dus ja, maak je daar nou een man of een vrouw van?
Volledig in de geest van het koude weer vang ik vandaag een Taigaboomkruiper terug die dus zoals blijkt sinds 23 Oktober hier al aanwezig is. Aan het eind van de daglichtsessie komt bij die 'koude' soorten nog een Siberische Tjiftjaf op de proppen die ik vanmiddag al een paar keer in de opstelling hoorde roepen. Omdat de vogel in de laatste ronde gevangen werd mag 'ie een nachtje in het fietsenhok slapen. Morgen foto's dus...
Het is met de rallen weer het zelfde verhaal als gedurende de voorgaande dagen. Je hoort ze aan alle kanten, maar de kooien bezoeken ze niet. Toch worden er uiteindelijk verspreid over de dag wel een paar meer gevangen dan voorgaande dagen.
Tussen de rondes door ben ik bezig met het knotten van de berken in sectie 5. Daarvan ligt nu de sapstroom nog stil en dat kan in Januari al een ander verhaal zijn zodat je ze dan niet meer kunt snoeien; het ijzer smeden als het heet is dus.
Ik vang enkele Vinken vandaag, waarbij een exemplaar uit juni 2014 die tijdens één van de vangdagen in het kader van het CES-project is geringd en daarna nu pas voor het eerst weer opnieuw in de netten hangt. Goed dat we aan het CES-project deelnemen dus!
Tijdens de schemerronde begint het al te vriezen bij een prachtig oranje heldere hemel die de prachtige grasbalen-skyline van boer Visser nog even extra accentueert. Tijdens de rallenronde van 21 uur vriest het al zo hard dat de netten tot bovenaan zijn bevroren en er op het water van het pad naar het 'rallenplein' al een laagje van 2 mm ijs ligt. De rallen hebben het ook koud want zijn inactief, wel zitten er twee boven op de kooi, lekker vrij van het water...

Henri Bouwmeester

dagvangst 28 november

Dinsdag 29 november 2016

Brrroeten...

Zoals te verwachten was bestond de netopstelling vanmorgen uit muren of ook wel best te omschrijven als waslijnen met witte lakens... Ondanks het feit dat het de afgelopen dagen al zo droog was is er toch heel wat vocht in de lucht gekomen en ontwaakte het eiland dus in een winters witberijpt landschap. Vangen zat er dus niet in, er melde zich zelfs geen Pinguïn. Nou ja, je kunt dan wel heel goed het aantal gaten in de netten scoren, al is dat bij meerdere netten wel schrikken...
Wat wel heel leuk was: de diverse aanwezige waterrallen probeerden om zich net zoals in voorgaande dagen zo stilletjes mogelijk door het terrein te verplaatsen, maar dat ging niet echt want aan alle kanten hoorde je dat ze door dun ijs zakten of stukjes aangevroren ijs afbraken dat iets boven de ijsvloer uitstak omdat het water in het Glop aan het zakken blijft. Zelf was ik vandaag ook bepaald niet stil... bij controle van het rallenplein was het een lawaai van jewelste, ijs van 1 centimeter dik houdt immers geen volwassen man, tenminste mij niet...
De eerste vangsten meldden zich pas in de ronde van 09:00 uur, een geringde Winterkoning die aan het foerageren was onder de Ebelbrug en van mij schrok, twee nieuwe Merels op de hoge delen van het terrein en een Waterral die toch nog wist te blijven hangen toen hij/zij voor mij uit in een stijfbevroren net sprong.

Later op de ochtend had ik zowaar nog bijna een nieuwe handsoort te pakken. Het feest ging echter niet door... Een Fazantenhaan sprong voor mij op en belandde in het grofmazige net dat bij het voormalige meteoveld staat. Eerder deze periode had ik al gemerkt dat die nieuwe Italiaanse netten de dunne draad hebben van normale mistnetten en dus zag ik de vogel na even flink tegenspartelen zo door het net heen zakken en met veel misnoegen wegvliegen...
Meermalen zat er vandaag ook een Watersnip op één van de paden. Maar ja, vangen met lakens tussen stokken gespannen? Nee dus...
Pas rond het middaguur was het grootste deel van de netten die nu nog staan droog, tenminste op de onderste baan na. Het was uiteindelijk zonovergoten en er was pas vanaf een uur of elf sprake van een beetje wind uit de WZW-hoek. Die wind trok later in de middag aan tot ongeveer 3 Bft. Dat lijkt niet veel maar na een nachtje vorst wil het blad met de minste of geringste zucht wind wel vallen. Vooral in de schapenweide dus... Maar ook de elzen laten nu in hoog tempo de laatste resterende bladeren vallen, de ijsvloer op de glopsloot ligt er aan het eind van de dag flink vol mee. Om vier uur vriest het al weer volop en zet het ijs zich al weer af aan de netten, morgen nog een keer een vriezend ochtendje en daarna zal de temperatuur weer omhoog gaan.

Henri Bouwmeester

dagvangst 29 november

Woensdag 30 november 2016

Van boutje naar boutje

De dag die begon met een boutje en eindigde met een boutje...
Afgelopen nacht werd voor het ter kooie gaan om 00:30 uur nog een rondje met vier Waterrallen (twee nieuw en twee terugvangst) en een Houtsnip gelopen; dat gaf hoop voor de volgende dag... Tijdens het in het donker openschuiven van de grofmazige netten was al voelbaar dat er warme lucht het eiland op kwam. Er was een zwak windje op komen zetten uit Westelijke richting, dus van zee met relatief warm water. Er was niks meer in het veld te zien dat ook maar iets deed denken aan het ijslandschap van gisterochtend.
Ondertussen kon je in het rietland de rallen al weer door het ijs horen kraken. Het fenomeen dooien dat het kraakt bestaat dus ook, is gewoon rallenwerk dus. Als ik de eerste ronde loop zie ik in sectie 2 een Sperwer-vrouw midden op het pad zitten. De vogel is net een prooi aan het plukken want de veren vliegen in het rond. Helaas verlaat ze het pad de verkeerde kant op (dat wist ze zeker al lang en breed) en had ik het nakijken. De prooi bleek een Waterral te zijn die ik zelf op de 13-de van deze maand had geringd.
De volgende ronde bracht slechts een Vink en een geringde Pimpelmees uit 2015. De Waterrallen waren nog steeds bezig het ijs te breken maar hadden nog geen zin in kooibezoek...

Zo rond een uur of 11 heb ik kennelijk even met mijn gedachten elders gezeten want tussen twee rondes in was de wind dusdanig veel harder geworden dat de twee grofmazige netten in de Schapenweide bomvol met eikenblad zaten. Het heeft twee rondes tijd gekost om ze weer leeg te peuteren en te sluiten.
Zoals het eigenlijk de hele week al gaat, ligt het accent van de vangsten meer in de middaguren dan in de ochtenduren. In de loop van de middag loop ik momenteel regelmatig een ronde van 9 of 10 vogels. Zo ook nu weer een ronde met maar liefst vier Vinken en vier Goudhaantjes tegelijkertijd in één net en in de volgende ronde twee Merels tegelijkertijd bij elkaar in datzelfde net. En laat dat dan ook nog eens een keer het net zijn waar de sperwer vanochtend op het pad zat...
Aan het eind van de middag vertrek ik vanaf het gebouw voor de laatste daglichtronde. Pal achter het gebouw springt dan een Havik-vrouw van de grond op om rakelings over de netten van sectie 1 weg te vliegen met een grote bout in de poten. Als ik op de plukplek kijk blijkt dat een Houtsnip te zijn geweest. En zo eindigt de dag zoals hij begon, kijkend naar een prooirest. Die ronde levert nog een terugvangst van een Waterral op die ik vanmorgen geringd had.
Terugvangsten van dezelfde dag geringde vogels registreren we niet, tenminste, het vogeltrekstation accepteert die vangsten niet, maar deze ral demonstreerde wel dat zo'n vangst best wel leuk kan zijn... deze ral was in 8 uur tijd toch mooi 6 gram in gewicht aangekomen. Hoeveel eten gaat daar op een dag in zeg...
In de avondronde weet ik nog één Waterral uit de kooi van het rallenplein te halen. Het is een zeer donkere avond met nieuwe maan en ook nog eens volledige bewolking.
Tussen de bedrijven door heb ik vandaag aan het eind van de middag secties 0 en 5 weten binnen te halen.

Henri Bouwmeester

dagvangst 30 november

Donderdag 1 december 2016

Bladpeuter-, sleep- en sjouwdag, maar vooral een dag met rover....

Er staat al een lekker doorstaande wind bij het lopen van de eerste ronde. Het openschuiven van de grofmazige netten heb ik sowieso al uit mijn hoofd gezet want dat zou met deze wind al helemaal een eikenbladfeest zijn geworden.
Het is wat de avifaunistische elementen betreft weer erg rustig in het terrein, al knorren de rallen er weer vrolijk op los en is het een geplons van jewelste tussen de wilgen en elzen. De eerste ronde levert slechts één terugvangst van een Merel en een vangst van een ongeringde Zanglijster op. Bij het gebouw zit nog weer een Tjiftjaf te roepen en de IJsvogel is ook al weer vroeg uit de veren want ik zie hem bij terugkomst net van de tak de nieuwe sloot induiken en met een Stekelbaarsje weer terugkeren op de tak. Verbluffend hoe zo'n nieuw gegraven sloot meteen gekoloniseerd wordt door visjes. Nou is 'ie natuurlijk via die gekke sifonbuis in verbinding gesteld met de glopsloot, maar desalniettemin...
De tweede ronde leverde ineens toch zo maar weer negen vogels op, in het bos vliegt weer een grotere groep Sijzen rond (of is de bestaande groep aangevuld?) en ik loop één van de rondes van vanmorgen net op het verkeerde moment. Zo'n moment waarbij je net te laat ontdekt dat je beter even had kunnen wachten. Er was namelijk net een groep Sijsjes bezig om laag vanuit de struiken het pad op te gaan voor zaad. Alles sprong tegelijkertijd op en slechts twee gingen er de verkeerde kant op. Die zijn nu dus in ieder geval met metaal versierd.

Op de scheiding van sectie 7 en 6 kom ik in het laatste net weer een afgekloven bout van een roofvogelprooi tegen. Er is dus weer tijdelijk contact tussen Sperwer of Havik en mistnet geweest...
Op het pad van sectie 4 kom ik een grijs met wit getekende kat tegen die op het netloze pad voor mij uit loopt. Dat is dus nog een andere dan de donkergrijze met witte sokjes die ik af en toe zie in de schapenweide of op het pad naar de Kooiweg. Eenmaal terug bij het gebouw kijk ik richting de Kooiweg en zie ik op het pad weer die grijs met witte kat. Tenminste... dat denk ik. Het blijkt een vrijwel geheel witte buizerd met hoogstens nog wat bruin op de vleugels en rond de hals. Hij/zij zit te vreten op een muis die in korte tijd vakkundig aan reepjes wordt gescheurd.
De middag-uren worden vooral doorgebracht met het labelen van netten en het uitpuzzelen van veranderende sectielengtes omdat te vervangen netten van 10 meter alleen vervangen kunnen worden door 9 meter lange netten. Dat heeft een kettingreactie in de hele sectie tot gevolg. Kortom, tijdrovend. Als ik met zo'n klusje bezig ben zie ik boven de opstelling een Sperwer-vrouw wiekelend als een Kiekendief naar beneden speuren. Plotseling laat de vogel zich finaal over de kop vallen en stort zich in de struiken. Na veel gekrijs en gespetter komt ze korte tijd later weer omhoog met in de poten een Waterral...
In de avonduren trekt de wind nog meer aan tot 6 bft en beleef ik de eerste serieuze regen van deze periode.

Henri Bouwmeester

dagvangst 1 december

Vrijdag 2 december 2016

Verder met opruimen...

Verder met afbouwen... Een heerlijke dag, de wind is zo goed als teruggevallen naar 0 bft en het grootste deel van de dag kan ik opruimend en snoeiend doorbrengen onder een lekker najaarszonnetje.
Wat vogels betreft weinig nieuwe ontwikkelingen. Met dat verschil dat er weer wat meer Sijzen, Barmsijzen en Vinken lijken rond te vliegen en dat ze langzamerhand wat makkelijker naar beneden lijken te willen komen. Maar ja, met de harde wind van gisteren is er natuurlijk ook het nodige elzenzaad op de paden terecht gekomen...

Tijdens de tweede ronde komt er een Pestvogel overvliegen richting het dorp. Later op de dag vliegen er ook verspreid over de dag enkele witte kwikstaarten rond het vangterrein en bij de boerderij van Visser.
De siberische Tjiftjaf van 11 November wordt nog weer teruggevangen en verkeert nog steeds in puike conditie.
Verder is er op gebied van de vangsten niet zo heel veel te vermelden, of het moet de vangst van een nu na vier maanden continu vangen nog steeds ongeringde Koolmees met vetgraad 3 op de schaal van 5 zijn... OEPS !
Aan het eind van de middag komt Kees van Kleef met familie nog even het gebouw binnenvallen om Tie-rips af te leveren... Ze zitten een weekend in een huisje op het eiland en dan kun je het gebouw natuurlijk niet links laten liggen.
Van de opstelling staan nu nog slechts de netten van secties 2 en 7, de grofmazige netten (nu er toch geen wind is) en de vijf rallenkooien.

Henri Bouwmeester

dagvangst 2 december

   ·      ·      ·       ·      ·