Week 47

Zaterdag 17 november 2012

Herhaling van zetten.

Een nieuwe dag, nieuwe kansen... Meteen vanaf vertrek voor de eerste ronde krijgen we assistentie van Holmer Vonk en Frank Majoor die naar het eiland zijn gekomen voor de integrale wadvogeltelling. Dat komt maar goed uit want als we aankomen bij sectie 6 slaat mij de schrik om het lijf. Ik kijk tegen een grofmazig net met een muur van blad aan waar Holmer achter staat te schudden, maar er zit zoveel blad in dat ik delen van Holmer alleen aan de bovenkanten van iedere baan kan zien, de rest is allemaal blad, blad, blad.
Na een half uurtje peuteren hebben we de netten leeg en kunnen we ze sluiten. De grofmazige netten laten we nog een rondje open, hopende op nog wat leuks. De merels zijn inmiddles zo goed als allemaal verdwenen. De enkele exemplaren die er nog rondvliegen weten de netten in de meeste gevallen goed te staan en vliegen er keurig omheen of overheen.
Als we achter bij sectie 5 lopen zien we twee grote zilverreigers over de baan komen vliegen, niet echt zo'n alledaagse verschijning op Schier dan zoals inmiddels in het binnenland. De beide vogels vliegen in de voor reigers typerende rustige vlucht in oostelijke richting naar de kwelder.
De rallenkooien doen het vanaf die eerste ronde meteen erg goed. We halen er maar liefst 19 rallen uit waarvan er twee al een ring dragen. Eén daarvan komt nog van het roemruchte rallenbal in de week van Kees en Leo. Een heel beperkt deel van de vogels van die rush heeft dus besloten vooralsnog hier te blijven.
De wind blijft vandaag doorstaan uit de zuidelijke hoek met een kracht van 3 tot 4 Bft en draait gedurende de dag langzaam door naar de Zuidwesthoek. Verder valt er eigenlijk niet zo heel veel te melden en is het overdag vooral een soort herhaling van zetten. Net zoals gisteren vangen we best wel een leuk aantal kleinere zangertjes en is het spannend hoe het zich zal gaan ontwikkelen met de uitdijende groepen sijzen en barmsijzen. Iedere dag vangen we er wel een paar van, maar wanneer komt zo'n hele groep nou eens naar beneden? Net als gisteren hangen er in de laatste ronde weer een paar koperwieken die hadden willen gaan slapen in het hakhout.
Laat op de avond begint het voor het eerst sinds een week serieus te regenen, al blijft het bij lichte regen. Deze zal naar verwachting tot morgen rond het middaguur standhouden; we wachten maar af.

Groet,

Henri Bouwmeester, Hanneke Huiskamp en Ruud Vlek.

Zondag 18 november 2012

Superstille zondag met weer een buitenlander.

Bij het opstaan regende het vanmorgen nog licht. Gedurende de nacht heeft het langere tijd geregend maar dat heeft in de regenmeter amper extra milimetertjes opgeleverd bovenop de vele milimeters die er nog in waren blijven zitten van wanneer dan ook. Gelukkig werd het op het juiste moment droog en vielen er direct achter de bij het eerste ochtendlicht scherp over het eiland liggende grens van het regengebied lijsters het eiland op. Die lijsters bestonden uit merels en koperwieken; niet meer in de aantallen zoals je in Oktober mee kunt maken, maar duidelijk merkbaar waren er weer nieuwe vogels in het terrein. Maar ja, ook weer het andere herkenbare beeld: aankomen, even rondhangen, verder vliegen. Toch hebben we er weer een aantal van weten te ringen.
De rallen gingen meteen weer als vanouds van start met een kooi met acht stuks erin en een kooi met zeven stuks. Verder was het aan het begin van deze dag opmerkelijk rustig in het vangterrein. Het weer knapte heel snel op en de wind was ook al meteen na de regen geluwd. Het ontbladeren van de netten duurde daardoor dus nu eens een keer een stuk minder lang.
Na de middag kwam er af en toe een zonnetje bij en was het goed toeven; de brandganzen in de polder waren vanaf de netten bij het meteoveld prachtig te aanschouwen en het gegak klonk op deze onwaarschijnlijk stille Zondag alsof ze tussen de netten liepen.

Na de middag hingen er tijdens één van de rondes verspreid door het terrein ineens een verhoogd aantal vogels. Vlak voor de Ebelbrug hing een pimpel met een ring aan de rechterpoot die er iets anders uitzag. Het verdere verloop van dit betoog is duidelijk: een buitenlander! Op de ring deze maal: BRUSSELS. Een adulte pimpel die wellicht vorig najaar/winter aldaar is geringd tijdens de (veel lichtere) mezentrek van vorig jaar. Ik loop de ronde verder af en vis in de schapenweide de vermoedelijke daadster uit één van de grofmazige netten. Daar hangt dus een reeds geringde eerstejaars sperwervrouw met vlak naast haar in het net een dode merelvrouw die kennelijk al ergens anders in het terrein door haar geslagen was. De vogel bleek hier in het glop op 18 Augustus door Wim en Koos te zijn geringd.
Tegen de schemer verschijnen er net zoals gisteravond ineens weer koperwieken; een beperkt deel gaat slapen in het struweel, maar de grootste aantallen vertrekken weer voor de volgende etappe. De vier koperwieken die we in de laatste ronde uit de netten halen hebben in drie gevallen flink wat trekvet, de vierde totaal niet. De avond is al snel koud en helder, wellicht zal er morgen een tikkie nachtvorst optreden. Wat zeg ik... tijdens het lopen van de laatste rallenronde blijken de onderste drie banen van de netten al bevroren te zijn.
Op de ramen van het glop zitten een stuk of tien mannetjes van de wintervlinder, hun bruidsvlucht is begonnen. Maar als ze aan een vrouw willen komen zullen ze wel meer in actie moeten komen, ze zitten de hele avond bewegingsloos, geen goesting zeker... Aan de andere kant, met vorst voor nageslacht zorgen...

Groet,

Henri Bouwmeester, Hanneke Huiskamp en Ruud Vlek.

Maandag 19 november 2012

Waterrallenmijlpaal.

Zoals ik gisteren al schreef zat er al ijs op de netten, ook vanmorgen dus planken tussen de netstokken met pareltjes ijs en rijp op de netten zelfs de netstokken waren hard... En toch hingen er in de bovenste (niet bevroren) netbanen verspreid door de opstelling merels in de netten. Er was dus duidelijk nieuwe aankomst en bij de tweede ronde zagen we nog steeds merels binnenkomen. De meeste vingen we wederom op de hogere delen van het vangterrein, met name in de netten in de schapenweide en de overgang naar sectie 7.

De waterrallen waren weer voltallig aanwezig, alsvanouds dit jaar zou ik haast zeggen. Er was vandaag weer grote verscheidenheid in grootte en daarmee samenhangend het gewicht bij deze vogels: we vingen een waterral van 88 gram alsmede een exemplaar van 160 gram die daarmee de zwaarste van het seizoen was. En... vandaag een ander heuglijk feit in de database: we hebben vandaag de 700-ste van het jaar geringd! Zowaar een mijlpaal en ik kan mij haast niet voorstellen dat er ooit in Nederland een ringgroep in één jaar meer waterrallen heeft geringd. Ook de Castricumer godfathers van het rallenknallen hebben er op z'n meest 632 in een jaar geringd. Onze vangsten begonnen dit jaar op 28 september (week 39) en nu tot en met 19 november (week 47) de 711-de waterral (in 9 weken tijd) en in de totale database hebben we nu 3437 records van de waterral zitten.
Om negen uur vanmorgen kwam er na een vrijwel windstille ochtend met een mooie zonsopkomst waardoor gelukkig snel dooi op de netten volgde, wat wind opzetten en tegen tien uur trok moeder natuur de gordijnen dicht. Er kwam vanuit de polder weer een hardnekkige mist opzetten die uiteindelijk de hele dag bleef hangen, ook nadat de wind had aangehaald naar 3 tot 4 bft uit ZZW. De vogels wisten ook niet goed raad met de mist want tegen de verwachtingen in bleven vooral de merels het de gehele dag goed doen en vingen we er maar liefst vijftig nieuw. Er zaten ook duidelijk meer vinken in het bos en af en toe hoorde ik een keep. Rond de opstelling in de schapenweide vlogen enige tijd twee oeverpiepers. Aan de grond, laat staan in de netten kwamen deze echter niet. Ook zag ik nog een groepje van acht veldleeuweriken over komen vliegen, duidelijk vorsttrek. De NVO-koolmees meldde zich vandaag ook nog weer een keer en we vingen nog een eigen pimpel terug uit 2010, nu dit jaar voor het eerst terug en in 2011 alleen één keer in Juni en één keer in de vergelijkbare Novemberperiode. Tot en met de voorlaatste ronde bleven we goed doorvangen. In die ronde moesten we wel besluiten om de netten in de schapenweide te sluiten want iedere ronde een half uur blaadjes peuteren en morgen starten met muren van blad is ook niet alles. In de laatste ronde nog één merel en vervolgens in de late avondronde voor waterrallen nog 3 rallen. Op dat moment blijkt de wind weer afgezwakt en is de temperatuur voelbaar hoger dan overdag, typisch Novemberweer voor Schier.

Groet,

Henri Bouwmeester, Hanneke Huiskamp en Ruud Vlek.

Dinsdag 20 november 2012

Het wordt minder...

De vogeltrekradar gaf vannacht al aan dat de trek nihil was, zowel boven de Noordzee als boven noord-Nederland. Dat merkten we vandaag ook, tenminste wat de zangvogels betreft. Er was amper beweging in de lucht en de merels leken vrijwel uit het terrein verdwenen. Toch vingen we er wel weer wat vandaag. En er hingen verrassend genoeg in de eerste ronde ineens twee ongeringde winterkoningen in de hoek van sectie 4 naar 5. Die hoek staat bij ons bekend als een echte 'aankomsthoek' in de opstelling. Het zou maar zo kunnen dat het trekkers zijn want in November willen er nog wel eens trekkende winterkoningen uit Noorwegen doorkomen zoals ringcontroles uit het verleden illustreren.
In de eerste ronde zagen we ook weer een grote zilverreiger overvliegen over exact dezelfde route waar we afgelopen Zaterdag er twee zagen vliegen. En er werd tijdens het controleren van de netten een watersnip opgepest vanuit het hakhoutgriend. De vogel ging midden tussen de netten op het paadje zitten, maar spatte meteen weer op om precies parallel aan de netten weg te vliegen.
Het was vandaag een bewolkte dag met een lichte bries uit zuidelijke richting, het bleef echter wel droog zoals onze gehele periode tot nu toe nog het geval is. De bries was vanaf de tweede ronde wel dusdanig hard dat we de normale netten in de schapenweide hebben moeten sluiten, de eiken verliezen nu hun blad toch echt heel snel.
De rallen zetten de lijn van goede vangsten nog gewoon voort; vandaag was een waterrallendag met uitersten. En dat in de vorm van uitersten in gewichten. We vingen een heel klein ralletje van slechts 75,4 gram en een knoepert van 160,5 gram. Helaas niet in dezelfde ronde want dan hadden ze mooi naast elkaar gefotografeerd kunnen worden.
Ardie Noorman is op bezoek geweest en heeft een ronde meegelopen met de directeur van de Insp. Boelensschool. Tijdens dat rondje vloog er een grote gele kwikstaart laag over het elzenbos en zagen we even later heel kort een gaai in de schapenweide tussen de eiken wegvliegen. De rest van de dag zou ik er nog tweemaal één zien, of het dezelfde was...
Midden op de middag was er regelmatig paniek onder de vogels in het Glop te bemerken en zag ik tijdens één van de rondes van grote afstand een havik worstelend in een net hangen. Mijn enkele jaren geleden geslaagde sprint-act waarbij de slippers in het rond vlogen mislukte ditmaal schromelijk, waarschijnlijk omdat ik geen slippers aan had... Ik had dus het nakijken, maar kon nog wel goed genoeg zien dat het een adulte vrouw was. Er was nog enige hoop omdat de vogel wegvloog in de richting van de grofmazige netten, maar helaas...
In de loop van de middag trok de wind aan en werd het eikenblaadjes plukken in de schapenweide te intensief om het nog lonend te maken om de netten open te houden, op het langste grofmazige net na hebben we daar dus de resterende netten vroegtijdig gesloten.
De avond werd in het dorp doorgebracht waar we nog deelnemers van de laatste excursie troffen die trots kwamen vertellen dat ze op de kwelder een meevliegende velduil hadden gezien. Tevens troffen we Cherry Duyns met de zijnen nog weer in gezelschap van cabaretier Bert Visser. Cherry vertelde apetrots te zijn op de foto's die hij in het glop had gemaakt van de waterrallen die we toen gevangen hadden. Bert Visser wil ons deze week nog een keer komen bezoeken. Verder constateerden we dat hotel Bernstorf het kennelijk erg druk heeft, de volledige kerstversiering van vorig jaar stond nog in vol ornaat op het terras. En we constateerden dat toch echt op de heenweg in plaats van op de terugweg...

Groet,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp.

Woensdag 21 november 2012

Opnieuw verse merels.

Er was zowaar weer enige trek geweest vannacht. Tijdens de laatste rallenronde waren vannacht al de nodige koperwiekenpiepjes te horen en vanmorgen kwamen er inderdaad meerdere groepjes overvliegen. Daarvan was echter in de opstelling amper iets te merken. In de netten vingen we louter merels die ook waren aangekomen. En zoals we gewend zijn gebeurde dat slechts in de eerste ronde en daarna vrijwel geen merels meer. Het wordt wellicht saai om het in dit verslag te lezen, maar wederom goede waterralvangsten, we zitten inmiddels over de 750 exemplaren. In de kooien 4 en 5 vanmorgen ook weer een waterhoen, daarvan heeft het VRS er dit jaar toch ook al negen geringd. We liepen een heel goede eerste ronde met maar liefst 36 vogels. Dat is meteen al meer dan de helft van het dagtotaal van gisteren. Aan verdere waarnemingen was er in die ronde totaal niks te melden, of het moet zijn dat we weer prachtig hebben kunnen genieten van de vele honderden brandganzen die weer heel laag over het veldlab en de netopstelling kwamen overvliegen om mooi tegen de wind in te landen in de polder.
De tweede ronde gaf onverwachts een heel ander beeld; er was niets meer te merken van de goede vangsten in de eerste ronde. De meeste merels waren alweer verdwenen en van andere soorten vloog ook al niet bijster veel meer rond. Zelfs de waterrallen lieten het vandaag al een stuk vroeger op de dag behoorlijk afweten, een voorteken? Kortom, het werd sprokkelen voor de rest van de dag met iedere ronde een stuk of 5 tot 7 vogels. Toch ook nog een voor ons nieuwe periodesoort: een rietgors! Jawel, een rietgors; opmerkelijk genoeg om te constateren dat die soort na elf dagen vangen in November nog een nieuwe soort kan zijn op de periodelijst.
In de loop van de avond neemt de wind op het eiland behoorlijk toe. Er was al wel harde wind met sterke windvlagen voorspeld, maar dan voor de Westkust. We hebben de meest bladgevoelige netten al wel gesloten en bovendien is er al niet zo heel veel blad meer wat nog kan vallen. Voor de rest wordt het afwachten. Om 23:45 loop ik nog een ronde voor de rallenkooien en constateer dat het inmiddels al weer wat minder is geworden, maar dat er merkwaardig genoeg toch al wel meer blad in de netten hangt dan ik dacht dat er nog aan de bomen zat... De laatste ronde levert net voor middernacht nog weer één waterral op.

Groet,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp.

Donderdag 22 november 2012

Weinig vogels, veel blad...

de harde wind had dus toch wel heel wat blad de netten ingeblazen. Wat vogels betreft was het van meet af aan rustig al zaten er voor vertrek voor de eerste ronde wel zes merels op het veldje naast het veldlab. Van die zes merels hadden er twee geen staart. Er is de laatste dagen duidelijk meer activiteit van roofvogels in het glop merkbaar en dat laat zo zijn sporen na bij hun prooivogels, die het niet allemaal met de dood hoeven te bekopen en er nogal eens met lichte of zware kleerscheuren vanaf komen. Zo vingen we vandaag ook nog weer de eerder gevangen merel uit 2010 terug die vorig jaar in deze periode nog vers gewond was gevangen. We peuterden tijdens de eerste ronde wel wat merels tussen de bladeren weg maar het hield niet over. Met de waterrallen ging het ook wat rustiger, maar dat is zo gek nog niet met het weer van vannacht, wie wil er dan nog vliegen? Tijdens de eerste ronde kwam er nog wel een groep van 19 houtduiven over het glop vliegen, ze vlogen in stevige snelheid schuin op de wind mee, in Noordoostelijke richting.

Gisteren hebben we nog vergeten te vermelden dat we met de telescoop een merel hebben kunnen aflezen die op een appel zat te eten. Het bleek een vrouw te zijn die hier in het glop in 2008 is geringd, vervolgens in alle jaren wel enkele keren is gevangen, maar dit najaarsseizoen alleen op 28 Juli en daarna niet meer. Het blijkt in ieder geval een flink dominante vrouw te zijn, want diverse andere merels die hun graantje willen meepikken van de appel krijgen geen schijn van kans en worden subiet weggejaagd. Verder bij de terugvangsten nog een pimpel uit 2010 die een echte najaarslocal blijkt te zijn, hij is ieder jaar wel enkele malen teruggevangen maar altijd in Oktober en November na in 2008 juist in Juli te zijn geringd als eerste kalenderjaar vogel. Deze vogel zit nu twaalf maal in onze database.
Aan het eind van de middag vingen we op de rand van de schapenweide een bijzondere tjiftjaf terug... Nee, niet een exemplaar van de ondersoort abietinus of tristis, maar een exemplaar met 2 ringen !!! Een eerder dit seizoen veroorzaakt foutje dat we nu dus mooi hebben kunnen herstellen door de ring met het hoogste nummer voorzichtig te verwijderen. De vogel gaat nu dus zonder dubbele persoonlijkheid verder door het leven.

We zijn vandaag begonnen met het opruimen van de eerste netsecties nadat gisteren aan het eind van de middag sectie 5 al was binnengehaald. Vanaf 09:00 uur werden op rij in chronologische volgorde en verdeeld over de dag secties 4 / 8 / 9 / 0 / 2 / 1 binnengehaald. Binnen gaan de netten over de waslijn om door en door te drogen. Verbleekte, gare netten en netten met te weinig mazen tussen de gaten worden meteen vervangen voor volgend vangseizoen. Ten tijde van de laatste ronde voor waterrallen staat er nog steeds een stevige wind maar is het ook kraakhelder. De ronde levert geen rallen op, wederom een voortzetting van de teruglopende trend, het loopt nu toch echt op z'n eind.

Groet,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp.

Vrijdag 23 november 2012

De nachtkaars dooft langzaam.

We hebben vanmorgen nog net voor de regen uit een paar vogels kunnen vangen met de resterende netten van sectie 7 en de laatste drie netten van sectie 3. Wederom waren er merels aan het binnenkomen en een aantal hingen er in de resterende netten. Tevens kwamen er ook nog wat koperwieken binnen, maar in beperkte aantallen en zoals gebruikelijk zaten deze vogels meteen hoog in de bomen, onvangbaar.

In de rallenkooien hadden we gewoon wel weer waterrallen, maar ook bij die soort wordt het minder. Ditmaal haal ik er nog vijf uit twee van de vier kooien. Rond negen uur begint de aangekondigde regen ons te bereiken en hebben we een half uurtje daarna alle netten binnen aan de waslijn hangen. Het seizoen zit er wat de netten betreft dus op, tijdens het opruimen van de gehele opstelling vangen we met de kooien nog even een paar dagen door. In de loop van de middag is het weer droog en kan er nog de nodige hardware (lees: netstokken en dergelijke) uit het veld naar binnen worden gehaald. In de laatste avondronde is het heerlijk stil en rustig in het vangterrein. De eenden hebben het ook al door dat er geen netten meer staan want er vliegt een wilde eend op van de glopsloot.
Voor het slapen gaan vangen we nog twee waterrallen, morgen gaan we waarschijnlijk het magische geluksgetal 777 passeren.

Groet,

Henri Bouwmeester en Hanneke Huiskamp.

   ·      ·      ·       ·      ·